Opvoedingsstijlen

Hier hebben wij wat informatie neergezet over verschillende opvoedingsstijlen. Ook is er een plaatje bij voor verduidelijking. Wij hopen dat u hier wat aan heeft.

Opvoedingsstijlen

In de jaren ’60 van de vorige eeuw publiceerde de pedagoog Diana Baumrind enkele artikelen over opvoedingsstijlen in toonaangevende wetenschappelijke bladen. Haar inzichten worden nog steeds toegepast, besproken en bediscussieerd. Baumrind vond in haar onderzoek bij ouders dat er drie verschillende opvoedingsstijlen zijn te onderscheiden: de autoritaire, de permissieve en de autoritatieve opvoedingsstijl. Deze staan, - samen met de verwaarlozende opvoedingsstijl hierboven op het plaatje weergegeven - op de dimensies controlerende ouders en responsieve ouders, met het gedrag van het kind dat hieruit komt erbij vermeld.

Autoritaire opvoedingsstijl;

Deze wordt gekenmerkt door sterke controle door ouders. Er worden strenge regels gehanteerd en de ouders eisen respect en strikte gehoorzaamheid. Om dit af te dwingen, dreigen de ouders met fysieke straf die zij, wanneer zij dat nodig vinden, ook daadwerkelijk uitvoeren. In een gezin waar deze opvoedingsstijl gehanteerd wordt, heersen strikte gezagsverhoudingen en hebben de kinderen geen tot weinig inbreng. In hun gedrag worden kinderen daardoor vrij impulsief naar anderen toe. Veel autoritair opgevoede kinderen pesten andere kinderen. Zij zijn vaak erg gericht op het verkrijgen van macht over hun groepsgenoten. Ze zoeken vaker ruzie en zijn prikkelbaar.

Autoritatieve opvoedingsstijl;

Bij deze stijl ondersteunen de ouders het kind. Zij oefenen veel invloed uit op het kind, maar op een rationele, duidelijke en transparante manier. Ze maken in plaats van straf gebruik van beloning en complimenten. Het kind wordt aangemoedigd om de eigen mening te geven en alles bespreekbaar te maken. Daarom wordt deze stijl ook wel ‘’democratisch’’ genoemd: het kind krijgt zoveel vrijheid en verantwoordelijkheid als het zelf kan dragen. Binnen die grenzen heeft het veel te zeggen over zichzelf en zijn eigen situatie. De ouders dragen echter wel de gehele verantwoordelijkheid van de opvoeding en zullen daarom soms plaatsvervangend voor het kind handelen, omdat het zelf niet inziet wat de gevolgen van bepaalde daden kunnen zijn. Het kind kan over het algemeen goed samenwerken en communiceren, is vriendelijk en betrokken in de groep.

Permissieve opvoedingsstijl;

Deze stijl wordt ook wel het laisser-faire genoemd, vrij vertaald: ‘’laat de boel maar waaien’’. De ouders geven veel toe aan het kind, leggen eigenlijk de verantwoordelijkheid voor de opvoeding bij het kind zelf. Als er al regels zijn, worden die niet tot nauwelijks en inconsequent nageleefd. Er wordt niet gestraft, maar evenmin worden complimenten gegeven. De ouders laten het kind zichzelf reguleren, vermijden controle over het kind en moedigen het niet aan om te gehoorzamen of zich te houden aan regels in de samenleving. Het kind mag zelf bepalen wat het wel en niet doet. Ouders proberen met het kind samen te werken door redenatie en manipulatie. Deze opvoedingsstijl kan bij kinderen leiden tot teruggetrokken gedrag. Ook zijn deze kinderen vaak weinig betrokken bij anderen of sociale vraagstukken. Zij laten over het algemeen egoïstisch, dominant en onaangepast gedrag zien in een groep.

Verwaarlozende opvoedingsstijl;

Aan de stijlen van Baumrind is nog een vierde stijl toegevoegd: de verwaarlozende opvoedingsstijl. Deze stijl lijkt op de permissieve opvoedingsstijl, maar er is een belangrijk verschil: de ouders zijn niet geïnteresseerd in het kind en laten het links liggen. Het kind is daardoor vaak emotioneel teruggetrokken en gericht op overleven. Het vecht voor voldoende eten, drinken en aandacht en plaatst zichzelf op de eerste plaats. Het is voor hem moeilijk om bijvoorbeeld te delen of samen te werken in een groep.

 Luitjes, M. & Zeeuw, I.J., de (2017) ''Ontwikkeling in de groep.'' Couthino - Bussum